Arhiv tekstova

Slučaj porodice Barbalić u Zemunu

Položaj Hrvata na teritoriji opštine Zemun pogoršan je dolaskom SRS na vlast u ovoj opštini u novembru 1996. godine, a pritisci su se tokom 1997. pojačavali. 
Dana 1. jula 1997. godine, dok se porodica Barbalić nalazila na godišnjem odmoru, u opštinski stan u kojem su uživali stanarsko pravo u beogradskoj opštini Zemun, nasilno se uselila Ljiljana Mihajlović (tada Mijoković), sekretarica Vojislava Šešelja, uz pomoć drugih članova SRS. Stvari porodice Barbalić tada su izbačene iz stana. Među ljudima koji su iznosili stvari bio je i Petar Panić Pana, tadašnji telohranitelj Vojislava Šešelja. Po informacijama iz medija, stvari su smeštene u kamion sa tablicama Belog Manastira, a zatim odvezene u opštinski depo.
Barbalići su se vratili u Zemun 3. jula 1997. godine, ali više nisu mogli da uđu u stan.
Dva dana nakon zauzimanja stana porodice Barbalić, 3. jula 1997. godine, Ljiljana Mihajlović je sa opštinom Zemun, čiji je predsednik u to vreme bio Vojislav Šešelj, potpisala ugovor o zakupu. Narednih dana sa opštinom je potpisala i ugovor o otkupu stana. 
Porodica Barbalić je policiji u Zemunu prijavila slučaj provale, tražeći da njima nepoznati ljudi koji su se uselili u stan odande budu izbačeni. U policiji je Barbalićima rečeno da to »nisu nepoznati ljudi, jer su prilikom kontrole pokazali lične karte«. 
Barbalići su potražili zaštitu na sudu, te je u julu 1997. godine Četvrti opštinski sud u Beogradu doneo privremenu meru kojom je odredio da se porodica Barbalić vrati u stan iz kog je prisilno iseljena. Međutim, policija je, uz javnu podršku predstavnika vlasti opštine Zemun u kojoj je SRS imao većinu, odbila da asistira u izvršenju privremene mere iseljenja bespravno useljenih. 
Zbog nasilnog izbacivanja porodice Barbalić iz stana u julu 1997. godine održano je više protesta građana Zemuna i Beograda, sa zahtevom da se ispoštuje odluka suda o vraćanju Barbalića u stan. Međutim, uprkos protestima, to se nije dogodilo. U vreme protesta protiv iseljenja porodice Barbalić građani Zemuna nesrpske nacionalnosti bili su izloženi pretećim telefonskim pozivima, u kojima su im nepoznate osobe govorile da su na spisku za iseljenje, kao i da treba da paze šta rade ako ne žele da im se nešto desi.
SRS je u opštinskom glasilu »Zemunske novine«, kao i u stranačkim novinama »Velika Srbija«, objavljivala lične podatke porodice Barbalić, uključujući i podatke maloletnog člana porodice, nazivajući ih »ustašama« i »lažnim Zemuncima«. Urednik »Zemunskih novina« u to vreme je bio Ognjen Mihajlović, suprug Ljiljane Mihajlović. Takođe, 16. jula 1997. godine, Vojislav Šešelj je u emisiji na BK televiziji pokazivao pasoš maloletnog člana porodice Barbalić, navodeći da je reč o »hrvatskom ustaškom pasošu«.
Porodica Barbalić je 1997. godine pokrenula postupak protiv Ljiljane Mihajlović zbog zauzimanja poseda. Početkom 1998. godine opština Zemun i Ljiljana Mihajlović, sa dve tužbe, pokrenuli su postupke za poništaj ugovora o zakupu stana i prestanku stanarskog prava porodice Barbalić. Barbalići su uzvratili protivtužbom.
Prva presuda Četvrtog opštinskog suda u Beogradu iz 2004. godine bila je u korist Barbalića. Međutim, Okružni sud u Beogradu ukinuo je tu presudu 2005. godine i predmet vratio prvostepenom sudu na ponovno suđenje.
Prilikom odlučivanja, Okružni sud u Beogradu nije uzeo u obzir svedočenja komšija porodice Barbalić o tome da su oni živeli u stanu u Zemunu, niti su kao dokazi prihvaćeni plaćeni računi za struju i komunalije ili potvrde da je maloletni član porodice Barbalić tokom godina života u Zemunu uredno pohađao vrtić i školu. Umesto toga, Sud je prihvatio izjave troje svedoka iz SRS-a koji su svedočili o tome da je u stanu bilo prašine koja je dokaz da je stan napušten i da u njemu pre Ljiljane Mihajlović niko nije živeo.
Presuda u ponovljenom postupku je doneta 2013. godine, i u njoj je utvrđeno da Barbalići nemaju pravo na korišćenje stana. Dve godine kasnije Apelacioni sud u Beogradu je potvrdio presudu iz 2013. godine. Nakon ove odluke, nevladina organizacija Komitet pravnika za ljudska prava (YUCOM) podnela je žalbu Ustavnom sudu zbog povrede prava na pravično suđenje, odnosno suđenja u razumnom roku, prava na obrazloženu odluku i prava na pravnu sigurnost, kao i povredu prava na imovinu. Do objavljivanja ovog Dosijea Ustavni sud još uvek nije doneo odluku u ovom predmetu.
Ljiljana Mihajlović je poslanica SRS u Narodnoj skupštini Republike Srbije od 3. juna 2016. godine. Mihajlović je zamenica člana u Odboru za ljudska i manjinska prava i ravnopravnost polova. Kada je 2016. godine postala poslanica, Ljiljana Mihajlović je prijavila stan porodice Barbalić kao ličnu imovinu Agenciji za borbu protiv korupcije.

Fond za humanitarno pravo (FHP)