Arhiv tekstova

Turnir su žene vezivale preko donjeg dijela košulje, a uloga mu je bila da se suknje, koje se oblače na njega, bolje i ljepše oblikuju. Suknje su se potom »uskutnjakom« nabirale i kao tako namrskane podvezivale su se ispod turnira. Ukoliko je turnir dobro »potpasan« nije se moglo dogoditi da suknje nejednako vise jedna ispod druge, već su lijepo pokazivale raskoš bunjevačkog ruha.

Skute su dio ženskoga donjega rublja, a djevojke su ih počele nositi oko svoje 14. godine. Šile su se od platna i to u tri pole.

Na skute se oblačilo i do devet donjih sukanja (podsukanja) šivenih od bijelog lanenog platna, kasnije pamučnog. Krojene su u pet ili šest pola. Prvotno su »podsuknje« šivene od »začunčanica«, a kasnije su ukrašavane bijelim vezom »šlingom«, i to tako da je svaka od sukanja bila sa sve bogatijim i bogatijim vezom.

Na kraju se oblačila gornja suknja krojena u pet ili šest pola koje su najprije bile vunene, a kasnije, pojavom tvorničkih materijala, od sukna i svile. Ukrašavane su zlatnim vezom »na grane«, zlatnim čipkama i bortom (gajtan, traka) uz gombe.

Jedna od značajnih osobitosti ženskog bunjevačkog ruha bila su svilena ruva, koja su u modu ušla pojavom tvornički izrađene svilene tkanine. Bez »svilenog ruva« nije se mogla zamisliti o blagdanima ni siromašna, a kamoli »gazdačka divojka«. Još krajem 19. stoljeća tvornička je svila bila deblja, dok je početkom 20. stoljeća ona postala laganija. 

Za izradu ženskih bunjevačkih »svilenih ruva« najčešće su se rabile »lionska«, s plišanim granama i drugim cvjetnim motivima, te »atlasna (atlaska)«, jednobojna svila izrađena u atlas vezu, koji na licu tkanine pokazuje sjajno, glatko, gusto i čvrsto tkivo. »Lionska« se svila proizvodila u francuskom gradu Lionu, a Bunjevke su je nerijetko pribavljale direktno iz Francuske. Nakon što je 1808. godine Žozef Mari Žakar konstruirao tkalački stroj za tkanje tkanina s mustrom, po čijem su imenu dobili naziv »Žakar strojevi«, započinje se s izradom šarenih tkanina, a vrlo lijepe i skupocjene dobivale su se od čiste svile. Bunjevke su najčešće odabirale svilu s cvjetnim motivima »na grane« koje su mogle biti i »kumašne« (plišane), koja je osobita po tome što po svojoj površini ima kraće, guste »flor« niti koje djeluju mekano i prijatno na opip. Ili su šareni motivi bili tiskani na osnovi na kojoj su uslijed različitog naprezanja tijekom tkanja nastajale šarene konture »razmazano- razlivenih« motiva, zanimljivog vizualnog efekta.